Kalwaria Wejherowska

Kalwaria (Calvaria – łac. odpowiednik hebr. Golgota – to znaczy czaszka) – zespół kościołów lub kaplic symbolizujących stacje Męki Pańskiej, zakładany zazwyczaj na wzgórzach, tak by przypominał swym położeniem Jerozolimę.

Kalwaria Wejherowska to kompleks 26 kapliczek, rozlokowanych na morenowych wzgórzach, zbudowany w XVII w.

Jest ona perłą architektury sakralnej Polski Północnej i obok Kalwarii Zebrzydowskiej i Pakoskiej jest najstarszym sanktuarium Męki Pańskiej w Polsce!
Kalwaria Wejherowska tworzy wspólnie z zabudową miejską Wejherowa i zespołem pałacowo – parkowym, jednolity kompleks o dużych walorach krajobrazowo-przestrzennych. Jest jednym z trzech najwybitniejszych tego rodzaju założeń w Polsce.
Kalwaria Wejherowska nazywana jest Świętymi Górami czy też Kaszubską Jerozolimą. Dla mieszkańców Polski Północnej jest tym, czym dla mieszkańców południa jest Kalwaria Zebrzydowska.
Swoją największą fundację – Kalwarię Wejherowską – Jakub Wejher (także założyciel miasta) rozpoczął od wytyczenia dróżek kalwaryjskich i wyznaczenia miejsc pod budowę 26 barokowych – manierystycznych kaplic. Budowę rozpoczęto w 1649 roku, zakończono w 1666 roku. Niepotwierdzona naukowo informacja głosi, że odległości pomiędzy poszczególnymi kaplicami równe są odległościom poszczególnych etapów męczeńskiej drogi, jaką przebył Chrystus w Jerozolimie (odległości były mierzone krokami). Pod każdą z kaplic znajduje się garść ziemi pochodzącą z Jerozolimy. Wzgórzom Kalwarii Wejherowskiej nadano biblijne nazwy: Góra Oliwna, Syjon, Golgota.
Architekturę kaplic umiejętnie wkomponowano w pejzaż; oba te elementy (natura i architektura) doskonale się harmonizują i wzajemnie się uzupełniają. Tak jak w Jerozolimie płynie tutaj rzeka Cedron, kiedyś nazywana Białą. Pielgrzymi przypisują wodzie Cedronu – szczególnie przy kaplicy o tej samej nazwie – niezwykłą moc. Okoliczny las, przez który prowadzi Droga Krzyżowa tworzą drzewa rodzime, typowe dla kaszubskiego krajobrazu.
Pierwsze pielgrzymki zaczęły przybywać do Wejherowa pod koniec XVII wieku.
W roku 1678 papież Innocenty XI wydał specjalne Breve, w którym zawarł wieczystą ważność uzyskiwanych na Kalwarii Wejherowskiej odpustów zupełnych.
Opiekę nad Kalwarią sprawują OO. Franciszkanie, których do naszego miasta sprowadził sam Jakub Wejher w 1647 roku, a funkcję kustosza Kalwarii pełni zawsze Gwardian Klasztoru. OO. Franciszkanie chętnie dzielą się swoją wiedzą o Kaszubskiej Jerozolimie z odwiedzającymi ją turystami.